Kızlık zarı muayenesi gözle incelenerek yapılan bir muayene şeklidir. Hasta jinekolojik muayene masasına yatırılır. Labium minus dediğimiz küçük dudaklar aralanıp kızlık zarına bakılarak muayenesi yapılır. Muayene sırasında jinekolog gazlı bez ile dudakları tutarak kaymayı önler ve küçük dudakları yanlara doğru çekerek kızlık zarını daha net görür. Eğer yapısı net değerlendirilemezse hasta ıkındırılarak kızlık zarı incelenmeye çalışılır. Muayene ortalama 1 dakika kadar sürer ve herhangi bir acı veya ağrı hissedilmez. İçeriye bir şey yerleştirilmez.

Kızlık zarına muayene sırasında zarar verilmez, kanama olmaz.. Kızlık zarı muayenesi sırasında kişiden kişiye farklılık gösterebilen kızlık zarı tiplerinden hangisine sahip olduğu da değerlendirilir. Kızlık zarı normalde vajinanın girişteki iç tabakasının bir deri katlanma yeridir, ortasında genelde bir açıklık bulunan ince ve esnek bir dokudur. Genelde vajen girişinin 0,5-1,5 cm iç kısmında yer alır. Çoğu zaman ortası açık ve yumuşak bir yapısı bulunmaktadır.

Kızlık zarı deri katlantısı şeklinde olduğundan yeterli gevşeme ile esner. Normalde ilişkide ağrı, kanama , acıma olmaz. Çoğu kızlık zarı tipleri annuler denilen, yuvarlak, ortası boş kızlık zarı tipidir. Muayenede saptanabilen kızlık zarı tipleri şunlardır:

ANNULER Hymen: En sık görülen kızlık zarı çeşididir. Kadınların %70 - %90'ında görülür.

Kızlık zarının ortasındaki delik halka şeklindedir. Bu tipte eğer kızlık zarının ortasındaki delik çok geniş olursa ilk ilişkide kan gelmeyebilir.

SEPTALI Hymen: Daha nadir görülür. Ortadaki delik bir bant ile ikiye ayrılmış gibi görülür. İlk ilişkide ağrı, kanama ve ilişkiye girememeye neden olabilir.

KRİBRİFORM Hymen: Çok nadir görülür. Ortasında birden fazla küçük delikler vardır. İlişki ile yırtılamadığı için doktora başvurmak zorunda kalırlar.

KSENTRİK Hymen: Yarımay şeklinde alt kısmı kalındır. Alt kısmı fazla kalın ise çok zorlanırsa yırtılabilir ve kanamaya yol açabilir. İişkiye girememe nedeniyle doktora başvurabilirler.

İMPERFORE Hymen: Çok nadirdir. Kızlık zarında hiç delik yoktur. Adetin başlaması ile kan dışarı akamayacağı için rahimde vaginada adet kanı birikir. Şiddetli ağrılar yapar ama kan akışı olmaz. Muayene sırasında kızlık zarında delik olmadığı görülerek kızlık zarı cerrahi müdahale ile açılarak hastanın ağrıları giderilir ve her ay adet akışı sağlanır. Bu tür hastalar ilk adet zamanı doktora başvuracaklarından, ilk ilişki zamanında bu durumla karşılaşılmaz.

ESNEK Hymen: Cinsel ilişki ile yırtılmayan kızlık zarları bu şekilde adlandırılır. Esnek kızlık zarının ortasındaki delik  geniştir ve ilişki sırasında penisin geçişine izin vereceği için genellikle kanama olmaz. Çoğu zaman ilişki öncesi gevşeme olduğunda kızlık zarı bozulmaz, kanamaz, Kızlık zarı ince bir deri katlantısı olduğundan esnektir, ön sevişme ile gevşer.